چالش استقلال اقتصادی و حاکمیت دولتها: نگاهی دوباره به مسئله مشروعیت تحریمهای اقتصادی در واقعیت نظم حقوقی بین‌المللی
نویسنده
چکیده مقاله:
امروزه یکی از مسائل مبتلابه در عرصه جامعه جهانی، یافتن مبنایی برای تنظیم روابط اقتصادی دولتها است. در حالی که هنوز دول در حال توسعه بر مقوله حاکمیت اقتصادی خود برای رویارویی و حفظ مواضع خود با دول توسعه‌یافته پای می‌فشارند، تحلیل واقعیت‌های حقوقی بین‌المللی نشان می‌دهد که صرف تکیه بر مقوله «استقلال اقتصادی» و «حاکمیت دائم بر منابع طبیعی» نمی‌تواند چاره‌ای عملی برای رسیدن به آرمان‌های دولتهای در حال توسعه باشد. حاکمیت، همچون شمشیر داموکلس می‌تواند زمینه را برای حفظ «وضعیت موجود» یا سیطره قدرت‌های برتر اقتصادی در معادله بین‌المللی آماده کند. صرف تکیه بر حقوق بین‌الملل به عنوان شاخه‌ای مبتنی بر حاکمیت دولتها برای تغییر شرایط موجود عملاً گمراه‌کننده خواهد بود. این مقاله با تحلیلی واقع‌گرایانه از نقش نه چندان مثبت حاکمیت در روند تنظیم روابط دول توسعه‌یافته و در حال توسعه درصدد است تا بر این واقعیت تأکید کند که تعدیل روابط ناعادلانه اقتصادی موجود جز با ایجاد شکاف در مفهوم سنتی حاکمیت اقتصادی در مفهومی که توسط دول در حال توسعه در سال‌های دهه شصت و هفتاد قرن بیستم شکل گرفته است، میسر نخواهد شد. تحریمهای اقتصادی به عنوان واقعیتی از روابط بین‌المللی اقتصادی، در تقابل حاکمیت مطلق اقتصادی دولتها با حقوق بین‌الملل نوین و در حال گذار قابل ارزیابی در این مسیر است. این مقاله سعی بر آن دارد به این سوال پاسخ دهد که تحریمهای اقتصادی در تقابل مفاهیم سنتی حاکمیت و استقلال دولتها با مفاهیم و واقعیات نظم حقوقی بین‌المللی کنونی از چه جایگاه و مرتبه‌ای برخوردار است؟
منابع مشابه
استقلال سیاسی و استقلال اقتصادی
بحث استقلال سیاسی و استقلال اقتصادی بیشتر به کشورهای در حال توسعه مربوط می شود. در این مقاله استدلال شده که نه تنها استقلال اقتصادی پیوندی عمیق با استقلال سیاسی دارد‘ بلکه شرط لازم برقراری آن‘ استقلال سیاسی است. متعاقب گذر از سطح خاصی از بلوغ استقلال سیاسی‘ زمینه نمو استقلال اقتصادی فراهم می گردد. متقابلاً در سطوح مختلف توسعه اقتصادی ‘ شدت رشد استقلال و توسعه سیاسی متفاوت است. هر اندازه سطح توسع...
متن کاملنقش دولتها در توسعه پویای اقتصادی
گرایش جهانی به سوی همگرائیهای منطقه ای و بین المللی کردن اقتصاد آزاد، راهبری دولتهای کشورهای جهان سوم را در ایجاد توازن و تقارن و از بین بردن دوگانگی های سازمانی ، تکنولوژیک و اقتصادی گریز نا پذیر می نماید.موفقیت دولتها در این راهبری به درجه انسجام ، تکامل و قدرت نهادهای مردمی در ابعاد اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی بستگی دارد. نهادهایی که منا فع مردمی در مقابل منا فع گروهی را تأمین و تضمین نمایندو...
متن کاملرابطه شاخص استقلال اقتصادی و تاب‌آوری اقتصادی در ایران
در حال حاضر بایستگی چهار مفهوم در برنامه‌ریزی توسعه اهمیت زیاد پیدا کرده است. این مفاهیم عبارتند از توسعه پایدار، توسعه انسانی، مسأله یادگیری و در نهایت "تاب‌آوری"، که فلسفه وجودی آن افزایش تعداد و گستردگی و عمق آثار شوکهای برونزا بر سرنوشت ملی است. آنچه در بین اهداف نظام اقتصادی اسلام، در شرایط بروز شوکهای داخلی و خارجی، اولویت پیدا میکند، "استقلال اقتصادی" میباشد. در این پژوهش، نماگر استق...
متن کاملمشروعیت اعمال تحریمهای اقتصادی یکجانبه در حقوق بین الملل؛ ضامن اجرای حقوق بین الملل یا ابزار سیاست ملی؟
نظام حقوق بین الملل به عنوان یک نظام حقوقی غیر سازمان یافته، در تضمین اجرای قواعد خود تا حدود زیادی با عدم تمرکز روبرو می باشد. نتیجه مستقیم فقدان سازوکارهای نهادین دارای صلاحیت اجباری جهت مقابله و مجازات نقض های حقوق بین الملل، شناسائی حق هر دولت در توسل به اقدامات متقابل (خودیاری) برای مقابله با نقض تعهدات بین المللی و جبران خسارات وارده می باشد. استفاده برخی دولتها از تحریم اقتصادی، بدون وجو...
متن کاملاستقلال سیاسی و استقلال اقتصادی
بحث استقلال سیاسی و استقلال اقتصادی بیشتر به کشورهای در حال توسعه مربوط می شود. در این مقاله استدلال شده که نه تنها استقلال اقتصادی پیوندی عمیق با استقلال سیاسی دارد‘ بلکه شرط لازم برقراری آن‘ استقلال سیاسی است. متعاقب گذر از سطح خاصی از بلوغ استقلال سیاسی‘ زمینه نمو استقلال اقتصادی فراهم می گردد. متقابلاً در سطوح مختلف توسعه اقتصادی ‘ شدت رشد استقلال و توسعه سیاسی متفاوت است. هر اندازه سطح توسع...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 11 شماره 2
صفحات 23- 63
تاریخ انتشار 2019-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023